Gestage groei van de ingekorven vleermuis in Midden-Limburg

20 augustus 2025

De jaarlijkse telling van de ingekorven vleermuis in Midden-Limburg laat zien dat deze streng beschermde soort zich de afgelopen jaren gestaag blijft herstellen. In juli 2024 werden er 1379 vleermuizen geteld in verschillende verblijven, waaronder Abdij Lilbosch en voormalig klooster Mariahoop (nu: The European Danda). Samen zijn deze twee locaties sinds jaar en dag het belangrijkste kraamverblijf van de soort, goed voor ruim de helft van alle getelde dieren. De monitoring van de populatieomvang wordt uitgevoerd als instandhoudingsmaatregel uit het Natura 2000 beheerplan.

Zorgvuldige monitoring

De monitoring gebeurt zorgvuldig: in plaats van direct tellen – wat de rust van de dieren verstoort – worden foto’s gemaakt van de vleermuizengroepen. Thuis tellen onderzoekers vervolgens het precieze aantal individuen op de beelden. Dit is het aantal vrouwtjes met jongen samen. Deze aanpak voorkomt onnodige verstoring én levert betrouwbare gegevens, die samen met landelijke cijfers gebruikt worden om trends in de vleermuispopulatie te volgen.

Kleine groepen spelen belangrijke rol

Een interessante observatie van de afgelopen jaren is dat de totale aantallen in Mariahoop en Lilbosch stabiel blijven, ondanks dat er in Mariahoop een afname was tussen 2020 en 2022 en juist een toename in Lilbosch. Hieruit blijkt dat vleermuizen flexibel zijn en tussen de twee locaties verhuizen als omstandigheden veranderen. Verder blijkt uit de gegevens dat, naast deze grote kolonies, ook kleinere groepen in de omgeving een belangrijke rol spelen voor het voortbestaan van de soort.

Deze vleermuizen zijn beschermd onder de Europese Habitatrichtlijn. Hoewel niet alle verblijfplaatsen binnen een officieel Natura 2000-gebied liggen, zijn ook de omliggende locaties essentieel vanwege hun ‘externe werking’ voor de populatie en daarmee eveneens beschermd. Elk jaar levert de Provincie telgegevens aan de Zoogdiervereniging en het CBS, die zo het grotere plaatje kunnen volgen via het Compendium voor de Leefomgeving.

Vleermuis en infrastructuur – het dossier A2

Tot slot woedt er volop discussie rond de verbreding van de A2. Uit de monitoring is namelijk duidelijk geworden dat op een aantal locaties langs deze snelweg vleermuizen veilige oversteekplaatsen nodig hebben. Om aanvaringen met verkeer te voorkomen, gaat Rijkswaterstaat ecoducten en geleidingsconstructies aanleggen. Dit project vraagt extra tijd en investeringen, maar is essentieel voor het behoud van deze unieke soort in Limburg.

Publicatie ontwikkeling ingekorven vleermuis eind 2025

Eind 2025 verschijnt een uitgebreid artikel over de ontwikkeling van de ingekorven vleermuis sinds de jaren 80 en de mogelijke oorzaken achter de veranderingen.