“Vrijwilligers zijn onbetaalbaar”

15 juli 2025

Iets doen wat je leuk vindt en tegelijkertijd iets betekenen voor een ander. Dat is de kern van vrijwilligerswerk. Hoewel... werk? Het voelt helemaal niet als werk voor Ria van Vlimmeren (60) en haar dochter Joanna (18). Beiden zijn waardevolle krachten bij Alcander in Heerlen. In jongerencentrum The Break gaan ze in gesprek met Ankie Pihler, directeur-bestuurder van Welzijnsgroep Parkstad Limburg.

Alcander is een uitvoeringsorganisatie van Welzijnsgroep Parkstad Limburg en maakt onderdeel uit van JENS. Midden in wijken en buurten biedt Alcander activiteiten en diensten gericht op het versterken van de redzaamheid van jeugd, jongeren en hun ouders en deelname aan de maatschappij. In de verschillende jongerencentra in Heerlen staan de deuren open voor inloop, ontmoeting en ondersteuning op allerlei gebieden. Ankie benadrukt het belang van vrijwilligers daarbij. “Onze organisatie bestaat uit drie keer zoveel vrijwilligers als professionals. Zonder hen konden wij lang niet zoveel activiteiten en ontmoetingen organiseren.”

Onder de mensen

Ria is sinds acht jaar vrijwilliger bij The Break, waar jongeren van 12 tot en met 23 jaar terecht kunnen voor sociale, creatieve en sportieve activiteiten. Daarnaast is ze vrijwilliger op de Broederschool in Heerlen. Ria: “Op de basisschool ben ik gastvrouw: ik breng fruit rond, maak groentepakketjes en verzorg het kopieerwerk. In het jongerencentrum kook ik en help ik mee met de activiteiten. Ik mag dat vier dagen per week doen. Ik zeg altijd ‘mag’, want zo voelt het echt. Ik ben onder de mensen en maak mezelf nuttig. Ik zou het niet kunnen missen.”

Meelgevecht

Het vrijwilligerswerk zit duidelijk in de familie. Ria’s man helpt bij de jongerenvakanties en dochter Joanna is ook al sinds haar veertiende actief bij The Break. “Elke woensdag- en donderdagmiddag ben ik hier te vinden”, zegt Joanna. “Er is van alles te doen: spelletjes, knutselen, voetballen... Nu loopt er een project van tien weken waarin we met de kinderen een grote show voorbereiden met rap, dans en zang. De sfeer is leuk en we lachen veel met elkaar. Laatst bakten we koekjes en eindigden we in een meelgevecht. We waren helemaal wit en lagen in een deuk – zo’n momenten vergeet je nooit meer.”

De sfeer is leuk en we lachen veel met elkaar

Goud waard

Ria gaat verder: “In mijn kantoortje op school hangt een bordje met de tekst ‘Vrijwilligers worden niet betaald. Niet omdat ze waardeloos zijn, maar omdat ze onbetaalbaar zijn’. En zo is het ook. Het geeft voldoening dat ik iets kan betekenen voor deze kinderen. Ze komen verlegen binnen en na een tijdje zie je ze helemaal opbloeien. En ik vind het leuk om te koken. Macaroni, soep of puddingbroodjes, soms wel vijftig porties, ik draai er m’n hand niet voor om. Kinderen geven je zoveel terug, ze zijn heel oprecht. Als ik binnenkom krijg ik altijd een dikke knuffel. Laatst zei een van de jongens tegen me: ‘Ria, als jij er niet was, dan was ik al lang verhongerd!’. Dat is toch goud waard?”

Vrijwillige energie

Toch merkt Ankie dat het werven van nieuwe vrijwilligers voor Welzijnsgroep Parkstad Limburg lastiger wordt. “Mensen hebben het steeds drukker en willen zich niet snel meer structureel verbinden. Daarom denken wij ook na over andere constructies. Af en toe een uurtje helpen of een keer per jaar meegaan op een uitje kan ook. Aan het woord ‘vrijwilligerswerk’ kleeft een wat stoffig imago. Ik noem het daarom liever ‘vrijwillige energie’. Iedereen heeft wel iets bij te dragen, of je nu goed bent in koken, een groot netwerk hebt of handig bent met techniek. Als je iets doet wat bij je past, geeft dat voldoening en krijg je er juist energie van.”

Aan het woord ‘vrijwilligerswerk’ kleeft een wat stoffig imago. Ik noem het daarom liever ‘vrijwillige energie’

Creativiteit

Zou Joanna de tijd van het vrijwilligerswerk niet liever besteden aan een betaalde bijbaan? “O, die heb ik ook,” lacht ze, “in het weekend werk ik in een winkel. Maar wat ik hier doe voelt voor mij niet als werk. Het is altijd gezellig, ik ben niet alleen en ik kan er veel creativiteit in kwijt. Het is ook een mooie aanvulling op mijn opleiding tot onderwijsassistent.”

Heeft ze nog een advies aan leeftijdsgenoten die vrijwilligerswerk overwegen? “Gewoon doen! Loop eens binnen bij een buurthuis of jongerencentrum en vraag of je kunt helpen. Ga op verschillende plekken kijken, dan vind je zeker iets wat bij je past.”

Limburgs actieplan vrijwilligers

Of je nou koekjes bakt, kinderen helpt met huiswerk of spelletjes doet – vrijwilligers maken écht het verschil. De Provincie Limburg waardeert de inzet van zoveel ‘vrijwillige energie’ en maakt zich de komende jaren sterk voor Limburgse vrijwilligers. Hoe we dat doen, lees je in het Limburgs actieplan vrijwilligers (pdf, 219 kB).