Léon Jongen: “Jaarlijks verzamelt de gemeente Beekdaelen 7.000 ton GFT-afval en 830 ton bladeren en bermmaaisel. Dit afval gaat naar Maastricht om het te laten verwerken tot compost. Dit is echter duur en bovendien gaat bij de verwerking veel organisch materiaal verloren. Het plan is om de bladeren en het bermmaaisel te gaan gebruiken voor de productie van bokashi. Bladafval is namelijk erg geschikt vanwege de fijne structuur. Het maken van bokashi gebeurt bij Overslagbedrijf De Hoszel in Nuth.”
Kleinere CO2 voetafdruk
“Bokashi is Japans voor ‘goed gefermenteerd organisch materiaal’. Het wordt gemaakt door bacteriën, zeeschelpenkalk en kleimineralen aan het blad- en bermafval toe te voegen”, vertelt Tom Sijstermans. “De productie lijkt op die van compost. Er is echter een aantal belangrijke verschillen. Zo gebeurt het maken van bokashi onder zuurstofarme omstandigheden, terwijl voor compost juist zuurstof nodig is. Bij compostering loopt daardoor de temperatuur op tot ongeveer 70°Celcius, waarbij koolstof verloren gaat. Bij bokashi blijft de organische stof beter behouden. Daarvan profiteert het bodemleven en dus ook de gewassen. Bij de productie van bokashi komt geen CO2 vrij waardoor het een veel kleinere voetafdruk heeft dan compost.”
Betere waterhuishouding
“Bokashi is goede voeding voor wormen en micro-organismen en verbetert de structuur en waterhuishouding van de bodem”, vult Léon Jongen aan. “Bokashi houdt water vast; het werkt als het ware als een spons. Zeker op de lösshellingen is dat ontzettend belangrijk. Bij hevige regenval spoelt soms grond weg; dat leidt tot bodemerosie en soms ook tot behoorlijke overlast in de laaggelegen dorpen van Beekdaelen. Dat is niet alleen erg vervelend, maar ook kostbaar om de modder en grond op te ruimen.”
Pilot
Gaat bokashi straks de compost verdringen? “Dat is zeker niet de bedoeling”, benadrukt Léon Jongen. “We willen agrariërs in de gemeente wel een alternatief bieden voor compost. Bedoeling is om een pilot uit te voeren in een buurtschap waar meerdere boeren actief zijn. Via eerdere bijeenkomsten zijn boeren geïnformeerd. Sommigen zijn enthousiast, anderen willen eerst eens zien wat het nu echt opbrengt. Hogeschool HAS in Den Bosch is bij de pilot betrokken om de bodemkwaliteit, opbrengst van de grond en kosten gedurende vijf jaar te monitoren. Na die vijf jaar bekijken we hoe we verder gaan. Mede gezien de ervaringen in het buitenland en elders in Nederland, denken we dat bokashi veel kansen biedt.”
Elke landbouwer in Beekdaelen die aan dit project wil meedoen, is welkom. De gemeente stelt binnen het pilotproject de bokashi gratis ter beschikking. Wie meer wil weten over bokashi kan zich wenden tot Léon Jongen (l.jongen@beekdaelen.nl).
