Achtergrond en context
De coronacrisis en het advies Brede economische Taskforce
In de zomer van 2020 - middenin de coronacrisis - stelde het toenmalige College van Gedeputeerde Staten een Brede Economische Sociale Taskforce (BEST) in om advies uit te brengen voor het herstel van Limburg na Corona. De taskforce - voorgezeten door prof. dr. Rianne Letschert - bestond uit burgemeester Petra Dassen van Kerkrade, wethouder Martijn van den Heuvel uit Weert, Nicolle van Lith, Maaike Head, Clemens van Blitterswijk, Bart Temme, Ronald Goedmakers, Feike Sijbesma en Manuel Stoffels. Deze leden werden gekozen op grond van hun expertise en hun onafhankelijke manier van denken. Het lidmaatschap van de Taskforce was onbezoldigd. Op 8 oktober 2020 bracht de BEST onder de titel 'de kunst van richting te veranderen' haar advies uit. Kort samengevat is voor het herstel van Limburg een inzet op Brede Welvaart de kern: gezondheid en economie zijn belangrijk, maar het gaat ook om onderwijs, veiligheid, toegankelijkheid van voorzieningen, de kwaliteit van onze leefomgeving en sociale gelijkheid. Het volledige rapport vindt u onder het kopje 'Meer informatie' op deze pagina.
De reactie van het provinciaal bestuur op het advies t/m 9 april 2021
Gedeputeerde Staten gaven per brief van 30 oktober 2020 een eerste reactie op het rapport. Een tweede reactie volgde per brief van 12 februari 2021. En op 12 februari 2021 vond de eerste Statenconferentie brede welvaart plaats in het Gouvernement in twee gedeelten: deel 1 samenleving en deel 2 politiek. In het eerste deel spraken maatschappelijke organisaties, burgers, bedrijven en overheden over brede welvaartsthema’s. In het tweede gedeelte gingen de fractievoorzitters van het Limburgs parlement met elkaar in gesprek over de rol van de Provincie. Op 9 april 2021 stapte het College van Gedeputeerde Staten op als gevolg van een bestuurscrisis.
Nieuw provinciaal bestuur per 2 juli 2021: enkele nieuwe prioriteiten
Op 2 juli 2021 werd het huidige College van GS ingesteld. In de brief van de gouverneur inzake de voordracht van gedeputeerden op 29 juni jl. (GS 2021-00161830) werd de bestuursopdracht voor dit College geformuleerd in het addendum (PS 2021-13330). Naast uitvoering van de 32 beleidskaders zijn de volgende thema’s als prioritair benoemd voor de komende periode: bestuurscultuur en integriteit, stikstof en natuurherstel, de toekomst van Maastricht Aachen Airport én aanpak van herstel na de coronacrisis.
Wat betreft het laatste punt geven GS in hun brief van 21 september 2021 (GS DOC-00182755) hoofdlijnen aan voor de wijze waarop het College invulling zal geven aan de onderwerpen Brede welvaart en post-corona. In de brief wordt de lijn gehanteerd om de reeds in gang gezette activiteiten en genomen maatregelen in het kader van de coronacrisis nu af te ronden dan wel verder uit te voeren. Daarnaast geeft het College van GS aan zich blijvend te willen inspannen om ook naar de (middel)lange termijn te kijken en het proces te faciliteren om het denken in termen van brede welvaart in onze provincie verder vorm te geven.
Advies prof. dr. J.A. Knottnerus: 'Koersen op brede welvaart, navigeren op kennis'
Om dit denken over brede welvaart op de lange termijn vorm te geven vragen GS advies van prof. dr. J.A. Knottnerus die op 2 november 2021 zijn advies 'Koersen op brede welvaart, navigeren op kennis' (pdf, 3.2 MB) aan gedeputeerde van Toorenburg aanbiedt die dit dezelfde dag namens GS verstuurt aan Provinciale Staten. Het advies is gebaseerd op literatuurstudie, op ervaring van de heer Knottnerus én op interviews met diverse kennisinstellingen in de regio (zie bijlage bij het advies). In het advies benadrukt hij dat er nationaal en regionaal - ook in Limburg - grote behoefte is aan kennisontwikkeling en -inzet voor beleid gericht op brede welvaart. De heer Knottnerus constateert dat de regering en de Staten-Generaal worden ondersteund door Hoge Colleges van Staat zoals de Algemene Rekenkamer, de Nationale ombudsman en de Raad van State, en door rijks kennisinstellingen, planbureaus en adviesorganen. Terwijl decentrale bestuurders en staten- en raadsleden veel minder worden gesteund door dergelijke - ook op de langere termijn gerichte - expertise. Dat moet veranderen omdat decentralisatie van overheidstaken ertoe heeft geleid dat juist de decentrale politici en bestuurders in toenemende mate belangen moeten afwegen en voor burgers essentiële en soms moeilijke keuzes moeten maken. Daarvoor moeten zij kunnen beschikken over betrouwbare, zo volledig mogelijke kennis en informatie over de volle breedte van het beleid.
Bij het advies is ook een proeve van de Staat van Limburg gevoegd op basis van de regionale monitor brede welvaart van het CBS in 2020. Deze monitor dient als voorbeeld voor een uiteindelijke Staat van Limburg in 2022 op basis van de regionale monitor brede welvaart die in november 2021 verschijnt.
Op 10 december 2021 licht de heer Knottnerus zijn advies toe aan de Statencommissie Cultuur en Samenleving. De registratie van deze bijeenkomst kunt u terugkijken.
Er volgen twee sonderende besprekingen op 21 januari 2022 en op 11 maart 2022. In die laatste bespreking neemt gouverneur Roemer de bestuurlijke verantwoordelijkheid over kennis en brede welvaart definitief over van gedeputeerde Van Toorenburg. Conclusie van de tweede sonderende bespreking is dat GS gaan onderzoeken hoe zij een kennisregie en kennismanagement brede welvaart binnen de provinciale organisatie in kunnen richten. Toezegging 9104 waarin wordt opgeroepen tot een inventarisatie van alle kennisinstellingen waarmee de Provincie samenwerkt werd beantwoord op 13 april 2022.
Op 14 oktober 2022 vond er een informatiesessie voor Provinciale Staten plaats. Kijk hier voor een verslag van deze sessie.