Vrijwilliger Leo van de Fietsersbond over vasthoudendheid, fietstunnels en de strijd voor veilige routes

5 april 2025

Zonder druk gebeurt er niks

Fietsen is snel, gezond en duurzaam. Maar een goede fietsinfrastructuur komt er niet vanzelf. Daar weet de 71-jarige Leo Maathuis, vrijwilliger bij de Fietsersbond Maastricht – Heuvelland, alles van. Al vijftien jaar zet hij zich in voor veilige fietspaden, logische routes en betere voorzieningen. Leo: “Je moet blijven aandringen, want zonder druk gebeurt er niets.”

Als je iets belangrijk vindt, maak je er tijd voor

Van plan naar praktijk

Vrijwilligerswerk zit in Leo’s DNA. “Ik doe dit al mijn hele leven, in allerlei organisaties. Zelfs toen ik fulltime werkte als constructeur bij DAF Trucks, bleef ik actief.” Die combinatie leerde hem efficiënt omgaan met tijd. Leo: “Als je iets belangrijk vindt, maak je er tijd voor.” Bij de Fietsersbond besteedt hij wekelijks vijf tot tien uur aan het schrijven van brieven, overleg met ambtenaren en gemeenteraadsleden en het analyseren van plannen. Leo: “Soms is de pers nodig om een onderwerp op de agenda te krijgen. Je moet zichtbaar zijn en laten zien hoe belangrijk iets is. Maar uiteindelijk moet een wethouder er ook echt iets mee doen.”

Meer mensen op de fiets

De doelstelling van de Fietsersbond is helder: meer mensen op de fiets, van jong tot oud. Iedereen moet veilig en comfortabel kunnen fietsen. En dat gaat verder dan alleen infrastructuur. Leo: “Fietsen is niet alleen mobiliteit, maar ook gezondheid, schone lucht en energiebesparing.”

Wat is echt belangrijk?

Slim je moment kiezen

Lobbyen gebeurt op veel niveaus volgens Leo: “Je kunt niet elke week een stuk naar de krant sturen, dan nemen ze je niet meer serieus. Je moet op het juiste moment reageren. Dat geldt ook voor de gemeenteraad. Je kunt niet bij elke vergadering een brief sturen. Je moet keuzes maken, wat is echt belangrijk? Soms is een informeel gesprek effectiever dan een officieel overleg. “Als ik bij een bijeenkomst ben en een gedeputeerde staat in de buurt, dan breng ik even kort een onderwerp onder de aandacht. Dan staat het niet op de agenda, maar is het wel in hun hoofd geprent.”

We gaven niet op en nu ligt er een fietstunnel

Licht aan het einde van de tunnel

Bij de plannen voor de Koning Willem-Alexandertunnel in Maastricht werd nauwelijks aan fietsers gedacht, vertelt Leo: “Terwijl auto’s een vlotte doorgang kregen, werden fietsers richting omwegen gestuurd. We hebben aan de bel getrokken, presentaties gegeven en de gemeenteraad geïnformeerd, maar een fatsoenlijke fietsroute kwam er niet. Daar lieten we het niet bij zitten! We pakten het opnieuw op, bleven druk zetten en eisten een veilige en directe fietsverbinding tussen het stadscentrum en Heer en Cadier en Keer. Uiteindelijk zag de wethouder in dat het noodzakelijk was. Toen begon het balletje te rollen. Sinds 2016 ligt onder de op- en afritten van de Koning Willem-Alexandertunnel, bij knooppunt Europaplein, de Sibematunnel, een fietstunnel die zonder onze vasthoudendheid waarschijnlijk nooit was gebouwd.”

Fietsers zetten hun fiets overal neer, dat zegt genoeg

Een stad vol auto’s maar waar laat je je fiets?

Fietsparkeren blijft een heet hangijzer, zegt Leo. “Fietsers zetten hun fiets overal neer, maar niet omdat ze onverschillig zijn. Het laat juist zien dat er te weinig stallingen zijn.” Hij wijst op de scheve verdeling van parkeerplaatsen: “Maastricht heeft 9000 parkeerplaatsen voor auto’s, absurd veel voor een stad van deze grootte. Daar kunnen best wat plekken voor fietsen voor worden opgeofferd.”

Met horten en stoten

Waarom blijft Leo zich op zijn 71ste inzetten? “Omdat ik weet dat een duurzamere samenleving nodig is, en dat het met horten en stoten gaat.” Toch beseft hij dat niet iedereen stil staat bij het werk achter de schermen. “Fietsers rijden door het Sibematunneltje zonder te weten dat daar jaren werk en strijd achter zit. Dat moet je accepteren.”

Ik kan dit nog zeker 10 jaar doen

Doortrappen voor de toekomst

“Ik kan dit nog zeker tien jaar doen,” lacht Leo. Toch maakt hij zich zorgen over continuïteit: “Vrijwilligerswerk staat of valt met betrokkenheid. Veel mensen willen ad-hoc iets doen, maar je hebt ook mensen nodig die structureel meewerken.”

Opvolging blijkt een uitdaging. Leo: “Mijn vroegere compagnon is overleden, en nu doen anderen het meer op afroep. Maar om serieus genomen te worden, moet je, als je de bond vertegenwoordigt, met minimaal twee mensen zijn. Nieuwe leden moeten leren hoe de politiek werkt en hoe je invloed uitoefent. Dat gaat niet vanzelf.”

Je moet een zekere vechtlust hebben

Zijn advies voor nieuwe vrijwilligers?

“Je moet een zekere vechtlust hebben. Je krijgt niet alles voor elkaar, maar als je niets doet, weet je zeker dat er niks verandert. Volhouden, soms jarenlang. Maar als je ziet dat er uiteindelijk écht iets verbetert – zoals de Sibematunnel – dan weet je waarvoor je het doet.”

Meer informatie over de Fietsersbond? Kijk op Maastricht.fietsersbond.nl.